|
17 Şubat 1923
|
İzmir'de Türkiye İktisat Kongresi
toplandı.
|
|
24 Temmuz 1923
|
Lozan Antlaşması imzalandı.
|
|
29 Ekim 1923
|
Türkiye Cumhuriyeti ilan edildi. Yeni
Türk devletinin ilk cumhurbaşkanlığına oybirliğiyle Gazi Mustafa Kemal
seçildi.
|
|
18 Ocak 1924
|
İstanbul'da Milli Türk Ticaret Birliği
Kongresi toplandı.
|
|
3 Mart 1924
|
TBMM Halifelik'in kaldırılmasına karar
verdi.
|
|
1 Nisan 1924
|
Ergani Bakır İşletmeleri
devletleştirildi.
|
|
3 Nisan 1924
|
1908 Temmuz'undan 1923 sonuna kadar
devlet alacak ve borçlarını tasfiye eden kanun TBMM'de kabul edildi.
|
|
21 Nisan 1924
|
Ziraat Bankası'nın üreticilere kredi
açmasına ilişkin kanun kabul edildi.
|
|
23 Nisan 1924
|
Anadolu-Bağdat Demiryolu'nun devletçe satın
alınmasını öngören kanun kabul edildi.
|
|
14 Mayıs 1924
|
Türkiye Taş Kömürü Kurumu Zonguldak'ta
kuruldu. Taşkömürü üretimi ve maden işleme üniteleriyle entegre bir tesise
sahip olan TTK, Zonguldak'ın da sembolü haline geldi. Türkiye taşkömürü
ihtiyacının büyük bir bölümü de bu fabrika tarafından sağlanıyor.
|
|
24 Mayıs 1924
|
Devlet Demiryolları Müdürüyet Umumiyesi
(genel müdürlüğü) kuruldu.
|
|
3 Ağustos 1924
|
Cumhuriyet döneminin ilk madeni paraları
tedavüle çıktı.
|
|
4 Ağustos 1924
|
Lozan Antlaşması yürürlüğe girdi.
|
|
12 Ağustos 1924
|
Cumhuriyet Türkiyesi'nin ilk işçi
kuruluşlarından biri olan Amele Teali (yükselme) cemiyeti kuruldu. Cemiyet
Başkanlığına Sabri Bey getirildi.
|
|
26 Ağustos 1924
|
"Türkiye İş Bankası" kuruldu. 1
milyon sermayesi olan bankanın genel müdürlüğüne Celal Bey (Bayar)
getirildi.
|
|
17 Eylül 1924
|
Türkiye Tütüncüler Bankası ve Yaşarbank
kuruldu. Kuruluş bankacılık kuruluşu yapıyor.
|
|
21 Eylül 1924
|
Samsun-Çarşamba Demiryolu'nun temeli
Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal tarafından atıldı. Gazi törende yaptığı
konuşmada "Bu memlekete iki şey gerek. Yol ve okul" dedi.
|
|
10 Ekim 1924
|
Ankara-Sivas Demiryolu'nun yapımına
başlandı.
|
|
23 Ekim 1924
|
Türkiye, Uluslararası Eşya Taşımacılığı
Antlaşması'nı imzaladı.
|
|
17 Kasım 1924
|
Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk muhalefet
partisi "Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası" kuruldu.
|
|
1 Ocak 1925
|
Türkiye Lozan Antlaşması'nın ilgili hükmü
uyarınca "gümrük vergisi" uygulamasına başladı.
|
|
19 Ocak 1925
|
Yol Mükellefiyeti Kanunu TBMM'de kabul
edildi. Bakanlar Kurulu, gümrük vergisinin kapsamına Amerikan mallarının da
alınmasını kararlaştırdı.
|
|
16 Şubat 1925
|
Havacılığı yaygınlaştırmak, ordunun hava
gücünü artırmak amacıyla "Türk Tayyare Cemiyeti" kuruldu.
Cemiyet, daha sonra Türk Hava Kurumu adını alacaktır.
|
|
17 Şubat 1925
|
Osmanlı İmparatorluğu döneminde üreticiyi
büyük sıkıntıya sokan, ürünün değerinin onda birini devlete vermeyi zorunlu
kılan "aşar vergisi" kaldırıldı.
|
|
1 Mart 1925
|
Fransız tütün rejisi devletleştirildi.
|
|
8 Mart 1925
|
Cumhuriyet döneminin ilk milli sigorta
şirketi olan "Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi" kuruldu.
|
|
31 Mart 1925
|
Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi
kuruldu. Daha sonra Türkiye İş Bankası'nın kontrolüne giren sigorta şirketi
hayat sigortası dışı bütün branşlarda faaliyet gšsteriyor.
|
|
5 Nisan 1925
|
Türkiye'de şeker fabrikaları kurulmasına
ilişkin kanun kabul edildi.
|
|
16 Nisan 1925
|
Kütahya-Tavşanlı Demiryolu'nun yapımına
ilişkin kanun kabul edildi.
|
|
17 Nisan 1925
|
Ankara-Yahşihan demiryolu hattı
genişletilerek hizmete açıldı.
|
|
19 Nisan 1925
|
Sanayi ve Maadin (Madenler) Bankası'nın
kurulmasına ilişkin kanun kabul edildi.
|
|
22 Nisan 1925
|
Ticaret ve sanayi odaları kurulmasını
öngören kanun kabul edildi.
|
|
5 Mayıs 1925
|
Ankara'da uzmanların "burada ot bile
bitmez" dediği alanda, Atatürk'ün isteğiyle "Gazi Orman
Çiftliği'nin" kurulmasına başlandı.
|
|
3 Haziran 1925
|
Bakanlar Kurulu, Ankara İstiklal
Mahkemesi'nin teklifiyle Cumhuriyet'in ilk muhalefet partisi olan
"Terakkiperver Fırka"yı kapattı. Partinin kapatılmasına gerekçe
olarak "irticayı körüklemesi" gösteriliyor.
|
|
14 Haziran 1925
|
Cumhuriyet'in ilk şeker fabrikası,
Alpullu'da üretime başladı.
|
|
1 Temmuz 1925
|
Paris'te Osmanlı borçlarının ödenmesi ile
ilgili komisyon çalışmaya başladı.
|
|
29 Temmuz 1925
|
İstanbul'da "liman işçileri
inhisarı" kuruldu.
|
|
5 Ağustos 1925
|
İzmir Liman ve Körfez İşleri İnhisarı TAŞ
kuruldu.
|
|
14 Ağustos 1925
|
Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk posta pulları
tedavüle çıkarıldı.
|
|
15 Ağustos 1925
|
Kayseri'de tayyare ve motor fabrikası
kurulması için Junkers Firması'yla antlaşma imzalandı.
|
|
27 Ağustos 1925
|
Mustafa Kemal, İnebolu Türk Ocağı'nda
yaptığı konuşma ile şapka devriminin yapılacağını açıkladı "Bu
serpuşun adına şapka denir."
|
|
1 Ekim 1925
|
Bursa Dokuma Fabrikası'nın temeli,
Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal'in de hazır bulunduğu törenle atıldı. Bursa'da
faaliyet gšsteren şirket, ipek üretimi yapıyor.
|
|
5 Ekim 1925
|
İlk 'cumhuriyet altını' İstanbul
Darphanesi'nde basıldı.
|
|
14 Ekim 1925
|
Türkiye'nin ilk betonarme köprüsü
Menderes Nehri üzerinde yapıldı. Köprü 75 metre uzunluğunda.
|
|
12 Aralık 1925
|
Ankara-Ereğli demiryolunun yapımına
ilişkin kanun kabul edildi.
|
|
20 Aralık 1925
|
Yeşilhan, Yerköy demiryolu hattı
işletmeye açıldı.
|
|
22 Aralık 1925
|
Alpullu Şeker Fabrikası'nın temeli
atıldı.
|
|
26 Aralık 1925
|
Türkiye'de uluslararası takvim ve saatin
kullanılmasına ilişkin kanun kabul edildi.
|
|
1 Ocak 1926
|
Gece yarısından itibaren uluslararası
takvim ve saati kullanmaya başladık.
|
|
8 Ocak 1926
|
Emlak ve Eytam (Yetimler) Bankası
kuruldu.
|
|
9 Ocak 1926
|
Türkiye'de piyango düzenleme hakkını
Tayyare Cemiyeti'ne veren kanun kabul edildi.
|
|
12 Ocak 1926
|
Tedavülde bulunan Osmanlı banknotlarının
yerine yeni banknot çıkarılmasına ilişkin kanun kabul edildi.
|
|
14 Ocak 1926
|
Mali yılın 1 Mart yerine 1 Haziran'da
başlamasına ilişkin kanun kabul edildi. Borçlanma Kanunu TBMM'de kabul
edildi.
|
|
25 Ocak 1926
|
Şeker, petrol ve benzin tekeli hakkında
kanun TBMM'de kabul edildi.
|
|
1 Şubat 1926
|
Ankara-Eskişehir Demiryolu'ndaki ilk
istasyon olan Gazi İstasyonu törenle açıldı.
|
|
13 Şubat 1926
|
Savurganlıkla mücadele amacıyla
"Men-i İsrafat Kanunu" kabul edildi.
|
|
17 Şubat 1926
|
Türk Medeni Kanunu kabul edildi.
|
|
18 Şubat 1926
|
Türkiye ile Amerika arasında geçici
ticaret antlaşması imzalandı.
|
|
27 Şubat 1926
|
Temettü vergisi yerine kazanç vergisi
alınmasına ilişkin kanun kabul edildi.
|
|
11 Mart 1926
|
Türkiye ile Sovyetler Birliği arasında
ticaret antlaşması imzalandı.
|
|
17 Mart 1926
|
Kayseri-Ulukışla demiryolunun yapılmasını
öngören kanun kabul edildi. Yapılacak hattın uzunluğu 196 kilometre.
|
|
22 Mart 1926
|
İçki İnhisarı'nın (tekelinin) devlete ait
olmasını öngören kanun kabul edildi.
|
|
24 Mart 1926
|
Türkiye'de petrol arama çalışmalarının ve
petrol kuyuları işletmesinin devlet tarafından yapılmasına ilişkin kanun
kabul edildi.
|
|
25 Mart 1926
|
Türkiye ile Almanya arasında geçici
ticaret antlaşması imzalandı.
|
|
1 Nisan 1926
|
İstanbul Borsası Bahçekapı'daki 4. Vakıf
Han'a taşındı.
|
|
19 Nisan 1926
|
Türk karasularında deniz nakliyatı, yolcu
taşımacılığı ve her türlü liman hizmetlerinin Türk bandıralı gemiler
tarafından yapılmasına ilişkin kanun kabul edildi. Yabancılara verilen
imtiyazlar iptal edildi. Kabotaj Kanunu 1 Temmuz 1926'da yürürlüğe girecek.
|
|
30 Nisan 1926
|
Samsun-Kavak demiryolu hizmete girdi.
|
|
3 Mayıs 1926
|
Devlet İstatistik Umum Müdürlüğü kuruldu.
|
|
22 Mayıs 1926
|
Emlak ve Eytam Bankası Kanunu TBMM'de
kabul edildi.
|
|
29 Mayıs 1926
|
Ankara'da otomatik telefon şebekesi
kurulmasına ilişkin kanun kabul edildi.
|
|
2 Haziran 1926
|
Türkiye ile Finlandiya arasında ticaret
antlaşması imzalandı.
|
|
5 Haziran 1926
|
Musul sorunu, Türkiye, İngiltere ve Irak
arasındaki Ankara'da imzalanan antlaşma ile çözümlendi.
|
|
12 Haziran 1926
|
Genç Türkiye Cumhuriyeti'ni Avrupalılar'a
tanıtmak amacıyla "yüzer sergi" haline dönüştürülen Karadeniz
Gemisi İstanbul'dan hareket etti. İsveç'e kadar gidip dönecek olan gemide
yerli ürünler ve çeşitli sanat eserleri sergileniyor. Gemi uğradığı
limanlarda halkın ziyaretine açılacak.
|
|
17 Haziran 1926
|
Kadıköy Su Şirketi devletleştirildi.
|
|
28 Haziran 1926
|
Yeni Ticaret Kanunu kabul edildi.
|
|
1 Temmuz 1926
|
Kabotaj Kanunu yürürlüğe girdi. Bu tarih,
daha sonra bayram olarak kutlanacaktır. Türk Ceza Kanunu yürürlüğe girdi.
|
|
21 Temmuz 1926
|
İstanbul Tramvay Şirketi'nin imtiyaz
süresi uzatıldı.
|
|
11 Eylül 1926
|
Ankara otomatik telefon santralı hizmete
girdi.
|
|
4 Ekim 1926
|
Medeni Kanun yürürlüğe girdi. Borçlar
Kanunu yürürlüğe girdi. Ticaret Kanunu yürürlüğe girdi.
|
|
6 Ekim 1926
|
Kayseri Uçak ve Motor Fabrikası açıldı.
|
|
26 Kasım 1926
|
Alpullu Şeker Fabrikası işletmeye açıldı.
|
|
17 Aralık 1926
|
Uşak Şeker Fabrikası işletmeye açıldı.
|
|
20 Aralık 1926
|
Türkiye-Macaristan Ticaret Antlaşması
imzalandı.
|
|
25 Aralık 1926
|
Samsun Limanı'nın inşasına ilişkin kanun
TBMM'de kabul edildi.
|
|
28 Ocak 1927
|
Eczacılar Kanunu kabul edildi.
|
|
10 Nisan 1927
|
Kentlerde binalara numara, sokak ve
caddelere ad verilmesine ilişkin kanun kabul edildi.
|
|
27 Nisan 1927
|
İstanbul Radyosu ilk yayınını yaptı.
|
|
29 Nisan 1927
|
Yerköy-Kayseri demiryolu hattı işletmeye
açıldı.
|
|
4 Mayıs 1927
|
Türkiye ile İsviçre arasında Ticaret
Antlaşması imzalandı.
|
|
21 Mayıs 1927
|
Muamele Vergisi Kanunu kabul edildi.
|
|
26 Mayıs 1927
|
Muhasebe-i Umumi Kanunu kabul edildi.
|
|
28 Mayıs 1927
|
Teşvik-i Sanayi Kanunu kabul edildi.
|
|
29 Mayıs 1927
|
Ankara-Kayseri demiryolu hizmete girdi.
Hattın uzunluğu 380 kilometre.
|
|
31 Mayıs 1927
|
Devlet Demiryolları ve Limanları İdare-i
Umumiyesi kuruldu. Türkiye ile Çekoslovakya arasında Ticaret ve İkamet
Antlaşması imzalandı.
|
|
18 Haziran 1927
|
Hukuk usulü muhakemelerine ilişkin kanun
kabul edildi.
|
|
20 Haziran 1927
|
Tarım okulları kurulmasını öngören kanun
kabul edildi. Memurların maaş kanunu kabul edildi.
|
|
25 Haziran 1927
|
Yüksek İktisat Meclisi (Ali İktisat
Meclisi) kurulmasını öngören kanun kabul edildi. Sigorta şirketlerinin
denetimini öngören kanun kabul edildi.
|
|
28 Ağustos 1927
|
Türkiye, Belçika, Lüksemburg Ticaret
Antlaşması imzalandı.
|
|
9 Eylül 1927
|
Samsun-Havza demiryolu hattı işletmeye
açıldı. İzmir'de daha sonraları Uluslararası İzmir Fuarı'nın çekirdeğini
oluşturacak olan "9 Eylül sergisi" açıldı.
|
|
15 Eylül 1927
|
Eskişehir Bankası kuruldu. Banka daha
sonra "Esbank" adını alacak. Şu anda Zeytinoğlu grubu bünyesinde
yer alıyor.
|
|
10 Ekim 1927
|
Memurlara maaşları ilk kez peşin ödendi.
|
|
28 Ekim 1927
|
Türkiye Cumhuriyeti'nde ilk nüfus sayımı
yapıldı. Ülkede 13 milyon 648 bin 270 kişinin yaşadığı, bunun yarıdan
fazlasını kadınların oluşturduğu belirlendi.
|
|
6 Kasım 1927
|
Bünyan dokuma fabrikası işletmeye açıldı.
|
|
21 Kasım 1927
|
Samsun-Amasya demiryolu hattı işletmeye
açıldı.
|
|
5 Aralık 1927
|
Cumhuriyet döneminin ilk kağıt paraları
tedavüle çıkarıldı. 1, 5, 10, 50, 100, 500 ve 1000 liralık olmak üzere 7
ayrı değerde çıkarılan banknotlar eski Türkçe ve Fransızca bastırıldı.
Londra'da Thomas de La Rue Firması'na bastırılan banknotlar için 85 bin
İngiliz lirası ödendi.
|
|
1 Ocak 1928
|
Haydarpaşa-Pendik arasında banliyo
seferleri yapan "Anadolu Demiryolları Şirketi" devlet tarafından
satın alındı.
|
|
15 Ocak 1928
|
Kayseri-Sivas demiryolunun devlet
tarafından yapılması kararlaştırıldı. Bölüm bölüm yapılacak hattın uzunluğu
223 kilometreyi bulacak.
|
|
16 Ocak 1928
|
İktisat vekaletinin kuruluşuna ilişkin
kanun TBMM'de kabul edildi.
|
|
2 Şubat 1928
|
Ankara Çimento Fabrikası açıldı.
|
|
4 Şubat 1928
|
Türkiye-İsveç Ticaret Antlaşması
imzalandı.
|
|
12 Şubat 1928
|
Türkiye ile Macaristan arasında Ticaret
Antlaşması imzalandı.
|
|
1 Mart 1928
|
Yüksek İktisat Şûrası, Başbakan İsmet
İnönü'nün konuşmasıyla çalışmalarına başladı.
|
|
12 Mart 1928
|
Türkiye-Estonya Ticaret Antlaşması
imzalandı.
|
|
14 Nisan 1928
|
Yargıtay Kuruluş Kanunu kabul edildi.
|
|
6 Mayıs 1928
|
Sirkeci ile Haydarpaşa arasında feribot
işletilmesini öngören kanun kabul edildi.
|
|
17 Mayıs 1928
|
Hıfzısıhha Enstitüsü kuruldu.
|
|
24 Mayıs 1928
|
Uluslararası rakamların kullanılmasına
ilişkin kanun kabul edildi.
|
|
28 Mayıs 1928
|
Türk Vatandaşlığı Kanunu kabul edildi.
|
|
13 Haziran 1928
|
Paris'te Türkiye Cumhuriyeti ile Duyun-u
Umumiye İdaresi hamilleri arasında borçların ödenme biçimi ve süreci
hakkında sözleşme imzalandı.
|
|
23 Ağustos 1928
|
Amasya-Zile demiryolu (82 km) hizmete
girdi.
|
|
2 Eylül 1928
|
Kütahya-Tavşanlı demiryolu (51 km)
hizmete girdi.
|
|
4 Eylül 1928
|
İkinci İzmir Sergisi açıldı. Sergi 20
Eylül'e kadar açık kalacak.
|
|
14 Ekim 1928
|
Harf devrimi yapıldı. Yeni Türk
Alfabesine ilişkin kanun kabul edildi.
|
|
1 Aralık 1928
|
İkinci İktisat Şûrası toplandı.
|
|
31 Aralık 1928
|
Haydarpaşa - Eskişehir - Konya ve Yenice
- Mersin Demiryolu'nun devlet tarafından satın alınmasına ilişkin antlaşma
bir yasayla onaylandı.
|
|
5 Ocak 1929
|
Anadolu-Bağdat ve Mersin-Tarsus demiryolu
ile Haydarpaşa Limanı devletleştirildi. Bağdat demiryolu imtiyazı 1902
yılında "Anadolu Demiryolları Şirketleri"ne verilmişti.
|
|
24 Mart 1929
|
İcra ve İflas Kanunu kabul edildi.
|
|
25 Mart 1929
|
Piyasadaki banknotların değerinin 158
milyon lira olarak tespiti hakkkındaki kanun kabul edildi.
|
|
4 Nisan 1929
|
Yerli malı kullanımını teşvik amacıyla
düzenlenen yerli mallar haftası ilk kez kutlandı.
|
|
16 Mayıs 1929
|
Menkul Kıymetler ve Kambiyo Borsaları
Kanunu TBMM'de kabul edildi. Kanun 30 Mayıs 1929'da Resmi Gazete'de
yayımlandı.
|
|
28 Mayıs 1929
|
Tarım Kredi Kooperatifleri Kuruluş Kanunu
kabul edildi.
|
|
30 Mayıs 1929
|
Kibrit ve Çakmak Tekeli Kanunu TBMM'de
kabul edildi.
|
|
2 Haziran 1929
|
Yol ve köprüler yapımına ilişkin kanun
TBMM'de kabul edildi.
|
|
8 Haziran 1929
|
Anadolu'daki topraksız köylülere devlet
tarafından toprak verilmesine ilişkin kanun kabul edildi. Sanayi Koruma
Kanunu kabul edildi.
|
|
11 Haziran 1929
|
Türkiye-Romanya Ticaret ve Seyrüsefer
antlaşması imzalandı.
|
|
1 Temmuz 1929
|
İstanbul-Ankara telefon hattı hizmete
girdi.
|
|
2 Temmuz 1929
|
Üsküdar, Kadıköy ve çevresinde tramvay
çalıştırma hakkı "Üsküdar ve Havalisi Halk Tramvayları
Şirketi'ne" verildi.
|
|
5 Temmuz 1929
|
Mersin-Adana demiryolu (67 km)
devletleştirildi.
|
|
11 Ağustos 1929
|
"Türk Yerli Mallar Sergisi"
İstanbul'da Galatasaray lisesi'nde açıldı. Sergi 25 Ağustos'a kadar açık
kalacak.
|
|
12 Ağustos 1929
|
Türkiye ile Finlandiya arasında ticaret
antlaşması imzalandı.
|
|
29 Ağustos 1929
|
Türkiye ile Fransa arasında ticaret
antlaşması imzalandı.
|
|
2 Eylül 1929
|
Kütahya-Emirler demiryolu hattı işletmeye
açıldı.
|
|
4 Eylül 1929
|
İcra ve İflas Kanunu yürürlüğe girdi.
|
|
9 Eylül 1929
|
Fevzipaşa-Gölbaşı demiryolu (139 km)
hizmete girdi.
|
|
27 Eylül 1929
|
Türkiye ile İsveç arasında ticaret
antlaşması imzalandı.
|
|
1 Ekim 1929
|
Türkiye ile Amerika arasında ticaret
antlaşması imzalandı.
|
|
24 Ekim 1929
|
New York Borsası'nda "Kara
Cuma" ve 1929 dünya krizi patlak verdi.
|
|
25 Ekim 1929
|
Osmanlı Ceza Kanunu yürürlükten
kaldırıldı. İstanbul'la Berlin arasında "Hava Postası" seferleri
başladı.
|
|
12 Kasım 1929
|
Kayseri-Gemerek demiryolu (94 km) hizmete
girdi.
|
|
26 Kasım 1929
|
Türkiye ile Sovyetler Birliği arasında
geçici ticaret antlaşması imzalandı.
|
|
18 Aralık 1929
|
Milli İktisat ve Tasarruf Cemiyeti
kuruldu.
|
|
21 Aralık 1929
|
Türkiye ile İrlanda arasında geçici
ticaret antlaşması imzalandı.
|
|
1 Şubat 1930
|
Kayseri-Sarıkışla demiryolu (129 km)
hizmete girdi.
|
|
3 Şubat 1930
|
İstatistik Umum Müdürlüğü Kuruluş Yasası
kabul edildi. Kuruluş, 1962 yılında enstitüye dönüştürülecektir.
|
|
22 Şubat 1930
|
"Türk Parasının Değerini Koruma
Kanunu" kabul edildi.
|
|
11 Mart 1930
|
Emirler-Balıköy demiryolu hattı işletmeye
açıldı.
|
|
21 Nisan 1930
|
Milli Sanayi Numune Sergisi Ankara'da
açıldı.
|
|
22 Nisan 1930
|
Ankara'da sanayi kongresi toplandı.
|
|
21 Mayıs 1930
|
Türkiye ile Macaristan arasında ticaret
antlaşması imzalandı. Bunu Türkiye-Bulgaristan (27 Mayıs) ve
Türkiye-Danimarka (31 Mayıs) ticaret antlaşmaları izledi.
|
|
1 Haziran 1930
|
İstanbul'da Galata Köprüsü'nden
geçenlerden alınmakta olan ve "mururiye" adı verilen geçiş ücreti
kaldırıldı.
|
|
9 Haziran 1930
|
Tütün tekeli hakkında kanun TBMM'de kabul
edildi.
|
|
11 Haziran 1930
|
T.C Merkez Bankası Kuruluş Kanunu kabul
edildi. Yasa ile banknot çıkarma hakkı Maliye Bakanlığından alınarak Merkez
Bankası'na verildi.
|
|
15 Haziran 1930
|
Türkiye Cumhuriyeti ilk dış kredisini
aldı. Amerikan Yardım Bankası'ndan sağlanan kredi 10 milyon dolar.
|
|
19 Haziran 1930
|
Ticarette tağşişin meni ve ihracatın
mürakebesi hakkında kanun TBMM'de kabul edildi.
|
|
22 Haziran 1930
|
Türkiye ile Avusturya arasında ticaret ve
hukuk antlaşması imzalandı.
|
|
11 Ağustos 1930
|
Zile-Kunduz demiryolu hattı işletmeye
açıldı.
|
|
12 Ağustos 1930
|
Liberal eğilimli "Serbest Cumhuriyet
Fırkası" kuruldu.
|
|
30 Ağustos 1930
|
Bölüm bölüm tamamlanan Ankara-Sivas
demiryolu (toplam uzunluğu 603 km) Başbakan İsmet İnönü tarafından ulaşıma
açıldı.
|
|
15 Eylül 1930
|
Maliye Uzmanı C. Rist'in Türkiye
ekonomisine ilişkin "mali durum ve ödemeler dengesi" üzerine
Türkiye Cumhuriyeti hükümetine rapor yazdı.
|
|
26 Eylül 1930
|
Adana'da "Ahali Cumhuriyet
Fırkası" kuruldu.
|
|
17 Kasım 1930
|
Serbest Cumhuriyet Fırkası, kurucuları
tarafından feshedildi.
|
|
21 Aralık 1930
|
Adana'da kurulan "Ahali Cumhuriyet
Fırkası" hükümet tarafından feshedildi.
|
|
29 Aralık 1930
|
Edirne'de "Amele ve İşçi
Partisi" kuruldu.
|
|
14 Ocak 1931
|
Ankara'da Ziraat Kongresi toplandı.
|
|
17 Ocak 1931
|
Türkiye-Çekoslovakya ticaret antlaşması
imzalandı.
|
|
15 Mart 1931
|
Gölbaşı-Malatya demiryolu (112 km)
hizmete girdi.
|
|
16 Mart 1931
|
Türkiye-Norveç ikamet, ticaret ve
seyrüsefer antlaşması imzalandı.
|
|
26 Mart 1931
|
Türkiye'de uluslararası ölçülerin
kullanılmasını öngören kanun kabul edildi.
|
|
15 Nisan 1931
|
Türk ulusunun tarihini, çağdaş bir
görüşle ele alıp inceleyecek olan "Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti"
(daha sonraları Türk Tarih Kurumu adını alacaktır.) kuruldu.
|
|
21 Nisan 1931
|
Ankara'da Milli İktisat ve Tasarruf
Cemiyeti Kongresi toplandı.
|
|
23 Nisan 1931
|
Kütahya-Balıkesir demiryolu (253 km)
hizmete girdi. Fevzipaşa-Malatya demiryolu (251 km) hizmete girdi.
Irmak-Çankırı demiryolu hizmete girdi.
|
|
1 Haziran 1931
|
Bursa-Mudanya demiryolu devlet tarafından
satın alındı. 42 kilometre uzunluğundaki hat işletmeye 1892 yılında
açılmıştı. (Daha sonraları bu hat sökülecektir.)
|
|
2 Haziran 1931
|
Devlet Denizyolları İdaresi'yle liman
işletmesi birbirinden ayrıldı.
|
|
20 Haziran 1931
|
Sakarya Köprüsü ulaşıma açıldı.
|
|
22 Temmuz 1931
|
İthalat sınırlamaları sistemine ilişkin
kanun TBMM'de kabul edildi.
|
|
24 Temmuz 1931
|
Gümrük Muhafaza Genel Komutanlığı
kurulmasını öngören kanun kabul edildi.
|
|
25 Temmuz 1931
|
Yeni Basın Kanunu kabul edildi.
|
|
3 Ekim 1931
|
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası
faaliyete geçti.
|
|
19 Kasım 1931
|
Merkez Bankası altın rezervi yapıyor. 3
milyon dolarlık altın satın alındı.
|
|
28 Kasım 1931
|
İktisadi durum ve alınan önlemler
hakkında İktisat Vekili Mustafa Şeref Bey TBMM'de konuştu.
|
|
30 Kasım 1931
|
İktisadi Buhran Vergisi Kanunu TBMM'de
kabul edildi.
|
|
29 Aralık 1931
|
Gümrük ve İnhisarlar Bakanlığı'nın
kuruluş kanunu kabul edildi. Bu tarihten itibaren bir gün sonra da Tarım
Bakanlığı'nın kurulmasına ilişkin kanun kabul edilecek.
|
|
1 Şubat 1932
|
Ankara'da birinci tütün kongresi
toplandı.
|
|
31 Mart 1932
|
İstanbul-Paris direkt telefon hattı
açıldı.
|
|
13 Mayıs 1932
|
Ankara'da Milli Sanayi Sergisi açıldı.
|
|
15 Mayıs 1932
|
İstanbul'da Balkan tütün kongresi
toplandı.
|
|
29 Mayıs 1932
|
Takas Komisyonu teşkili hakkında kanun
TBMM'de kabul edildi.
|
|
3 Temmuz 1932
|
Devlet Sanayi Ofisi Kanunu TBMM'de kabul
edildi.
|
|
10 Temmuz 1932
|
Türkiye Sanayi Kredi Bankası kuruıldu.
|
|
18 Temmuz 1932
|
Türkiye, Cemiyet-i Akvam'a (Birleşmiş
Milletler'e) 56. üye olarak kabul edildi.
|
|
31 Ağustos 1932
|
Kunduz-Kalın demiryolu hattı işletmeye
açıldı.
|
|
9 Eylül 1932
|
Celal Bayar iktisat vekilliğine atandı.
|
|
26 Eylül 1932
|
Tayyareci Vecihi Bey (Hürkuş), pilot
yetiştirmek amacıyla Yeşilköy'de özel tayyare mektebi açtı.
|
|
3 Ekim 1932
|
Hükümet İzmir Rıhtım Şirketi'ni satın
aldı.
|
|
30 Kasım 1932
|
Ulukışla-Niğde demiryolu (70 km) hizmete
açıldı.
|
|
1 Aralık 1932
|
Kadro Dergisi Şevket Süreyya ve
arkadaşları tarafından yayınlanmaya başladı.
|
|
16 Aralık 1932
|
Samsun-Sivas demiryolu (395 km) hizmete
açıldı
|
|
1 Ocak 1933
|
Yeni Ölçüler yasası uygulanmaya başlandı.
Arşın, okka, zira gibi ölçüler tarihe karıştı.
|
|
12 Ocak 1933
|
Dahili İstikraz Kanunu TBMM'de kabul
edildi.
|
|
3 Şubat 1933
|
İstanbul'la Ankara arasında deneme
niteliğinde uçak seferleri yapıldı. Amerika'dan satın alınan iki King-Bird
tipi yolcu uçağı İstanbul-Eskişehir-Ankara arasını 2 saat 20 dakikada aldı.
|
|
4 Şubat 1933
|
Eskişehir Şeker Fabrikası'nın temeli
atıldı.
|
|
1 Nisan 1933
|
Afyon-Antalya demiryolunun inşasına
ilişkin kanun TBMM'de kabul edildi.
|
|
15 Nisan 1933
|
Samsun-Çarşamba demiryolu hattı hükümetçe
satın alındı.
|
|
22 Nisan 1933
|
Türkiye Cumhuriyet ile Osmanlı Duyun-u
Umumiye (genel dış borçlar) İdaresi arasında imzalanan antlaşma ile Osmanlı
dönemi borçlarının tasfiyesine başlandı.
|
|
27 Nisan 1933
|
Adana-Fevzipaşa demiryolu
devletleştirildi.
|
|
2 Mayıs 1933
|
Niğde-Boğazköprü demiryolu (110 km)
ulaşıma açıldı.
|
|
8 Mayıs 1933
|
Türkiye ile Yunanistan arasında ticaret
antlaşması imzalandı.
|
|
20 Mayıs 1933
|
Milli Savunma Bakanlığı'na bağlı olarak
"Havayolları Devlet İşletmesi İdaresi" kuruldu. Kuruluşun ilk
bütçesi 180 bin lira, toplam personeli ise 24 kişiden oluşuyor. Türk Hava
Yolları kuruldu. Kuruluş yurt içi ve dışı her türlü hava taşımacılığı
yapıyor.
|
|
30 Mayıs 1933
|
Mevduat'ı Koruma Kanunu TBMM'de kabul
edildi.
|
|
31 Mayıs 1933
|
İstanbul'da Darülfünun'un kaldırılmasını
ve Maarif Vekaleti'nce (Milli Eğitim Bakanlığı'nca) yeni bir üniversite
kurulmasını öngören kanun kabul edildi.
|
|
3 Haziran 1933
|
Sümerbank'ın kurulmasına ilişkin kanun
TBMM'de kabul edildi.
|
|
7 Haziran 1933
|
Tedavüldeki madeni Osmanlı paralarının
toplatılması ve bunların yerine yeni madeni paralar basılmasını öngören
kanun kabul edildi.
|
|
8 Haziran 1933
|
Halk Bankası ve Halk Sandıkları Kanunu
kabul edildi. Ödünç Para verme Kanunu TBMM'de kabul edildi.
|
|
1 Temmuz 1933
|
TBMM'nin kabul ettiği kanunla
"Türkiye Seyrüsefain İdaresi'nde reorganizasyona gidildi." İdare
Akay İdaresi (Adalar, Kadıköy, Yalova), Denizyolları Müdürlüğü (Uzak
Hatlar), Fabrika ve Havuzlar Müdürlüğü olmak üzere üçe ayrıldı. Bunun yanı
sıra Gemi Kurtarma AŞ kuruldu.
|
|
11 Temmuz 1933
|
Sümerbank resmen faaliyete geçti.
|
|
1 Eylül 1933
|
Denizyollarında devletçe işletme tekeli
başladı.
|
|
20 Eylül 1933
|
Ulukışla-Kayseri demiryolu ulaşıma
açıldı. Böylece Akdeniz'le Karadeniz demiryoluyla birleşti.
|
|
7 Ekim 1933
|
Turhal Şeker Fabrikası'nın temeli atıldı.
|
|
2 Kasım 1933
|
Telgraf şirketi devlete devredildi.
|
|
1 Aralık 1933
|
İktisat vekaletince hazırlanan
"birinci beş yıllık sanayi planı" başbakanlığa sunuldu.
|
|
4 Aralık 1933
|
Eskişehir Şeker Fabrikası kuruldu. Bölge
çiftçisinin ürettiği pancarları işleyerek şeker üretimi gerçekleştiriyor.
|
|
5 Aralık 1933
|
Eskişehir Şeker Fabrikası üretime
başladı.
|
|
21 Ocak 1934
|
Türkiye ile Sovyetler Birliği arasında
kredi antlaşması imzalandı.
|
|
9 Şubat 1934
|
Türkiye, Romanya, Yunanistan, Yugoslavya
arasında Balkan Paktı imzalandı.
|
|
12 Şubat 1934
|
Samsun'da Yumurtacılık Kongresi toplandı.
|
|
18 Şubat 1934
|
İstanbul-Ankara arasında ilk düzenli uçak
seferleri başladı.
|
|
1 Mart 1934
|
İzmir-Kasaba demiryolu devletleştirildi.
|
|
22 Mart 1934
|
Kazanç Vergisi Kanunu TBMM'de kabul
edildi.
|
|
15 Nisan 1934
|
Üreticilerin sorunlarını saptamak
amacıyla düzenlenen "2. Tütün Kongresi" Ankara'da başladı.
|
|
27 Nisan 1934
|
Bandırma-Menemen-Manisa demiryolu devletleştirildi.
|
|
3 Mayıs 1934
|
Kayseri Uçak ve Motor Fabrikası'nda
yapılan, Türk yapımı ilk uçak, Kayseri-Eskişehir arasındaki deneme uçuşunu
başarıyla gerçekleştirdi.
|
|
14 Mayıs 1934
|
İskan Kanunu kabul edildi.
|
|
20 Mayıs 1934
|
Kayseri Bez Fabrikası'nın temeli atıldı.
|
|
27 Mayıs 1934
|
Basmane (İzmir)-Afyon demiryolu
devletleştirildi.
|
|
1 Haziran 1934
|
Ortaköy-Bolkuş demiryolu hattı işletmeye
açıldı.
|
|
2 Haziran 1934
|
Artırma, Eksiltme ve İhale Kanunu TBMM'de
kabul edildi.
|
|
16 Haziran 1934
|
İlk süttozu fabrikası Bursa'da açıldı.
|
|
18 Haziran 1934
|
Liman işlerinin hükümetçe idaresine
ilişkin kanun TBMM'de kabul edildi.
|
|
30 Haziran 1934
|
Demiryolu Elazığ'a ulaştı.
|
|
23 Temmuz 1934
|
İstanbul tramvaylarını işleten yabancı
şirketin sözleşmesi devlet tarafından feshedildi.
|
|
10 Ağustos 1934
|
Fırat-Yolaçtı demiryolu hattı işletmeye
açıldı. Yolaçtı-Elazığ demiryolu hattı işletmeye açıldı.
|
|
13 Ağustos 1934
|
Bakırköy Bez Fabrikası yenilenerek
işletmeye açıldı.
|
|
14 Ağustos 1934
|
Genç Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk kağıt
fabrikasının temeli İzmit'te atıldı. İzmit Kağıt ve Karton Fabrikası'nın
yapımı iki yıl sürecek. Paşabahçe Şişe Cam Fabrikası'nın temeli atıldı.
|
|
15 Ağustos 1934
|
Zonguldak sömikok (antrasit)
fabrikalarının temeli atıldı. Kömür yıkama fabrikası işletmeye açıldı.
|
|
27 Ağustos 1934
|
Tire-Aydın demiryolu ulaşıma
açıldı.Antalya demiryolu hattının temeli atıldı.
|
|
2 Eylül 1934
|
Kadıköy ve Üsküdar tramvayları hizmete
girdi.
|
|
30 Eylül 1934
|
Keçiborlu Kükürt, Isparta Gülyağı
fabrikaları üretime başladı. İstanbul-Diyarbakır arasında uçak seferleri
başladı.
|
|
19 Ekim 1934
|
Turhal Şeker Fabrikası üretime başladı.
|
|
20 Kasım 1934
|
Konya Ereğli Bez Fabrikası'nın temeli
atıldı.
|
|
18 Aralık 1934
|
İstanbul Rıhtım, Dok, Antrepo şirketi
devlet tarafından satın alındı.
|
|
22 Aralık 1934
|
Tapu Kanunu kabul edildi
|
|
21 Şubat 1935
|
İzmir Havagazı Şirketi devletleştirildi.
|
|
18 Nisan 1935
|
Balkan Ülkeleri Ekonomi Konseyi Ankara'da
toplantılarına başladı.
|
|
29 Nisan 1935
|
İstanbul-İzmir telefon hattı açıldı.
|
|
1 Mayıs 1935
|
Aydın demiryolu hükümetçe satın alındı.
|
|
21 Mayıs 1935
|
Ankara'da Tecim ve Endüstri Odaları
Kurultayı açıldı.
|
|
27 Mayıs 1935
|
Hafta tatili Cumadan Pazara alındı. Hafta
tatili ve ulusal bayramlar hakkındaki kanun yürürlüğe girdi.
|
|
14 Haziran 1935
|
Amortisman Sandığı Kanunu, Elektrik
İşleri Etüd İdaresi Kanunu, Maden Tetkik Arama Enstitüsü Kuruluş Kanunu ve
Etibank'ın kurulmasına ilişkin kanun kabul edildi.
|
|
17 Haziran 1935
|
(Bazı kaynaklarda 6 Temmuz) Türkiye'de
şeker üretimini rasyonel hale getirmek amacıyla, İş Bankası, Ziraat Bankası
ve Sümerbank'ın ortaklığıyla "Türkiye Şeker Fabrikaları AŞ"
kuruldu. 22 milyon sermayeli şirkete mevcut 4 şeker fabrikası (Alpullu,
Uşak, Eskişehir, Turhal) bağlandı.
|
|
1 Temmuz 1935
|
Aydın demiryolu devletleştirildi.
|
|
5 Ağustos 1935
|
Fevzipaşa-Ergani demiryolu hizmete girdi.
|
|
20 Ağustos 1935
|
Keçiborlu-Kükürt Fabrikası açıldı.
|
|
23 Ağustos 1935
|
Nazilli Basma Fabrikası'nın temeli
atıldı.
|
|
15 Eylül 1935
|
Ergani-Osmaniye demiryolu hattı işletmeye
açıldı.
|
|
16 Eylül 1935
|
Kayseri Bez Fabrikası üretime başladı.
|
|
1 Ekim 1935
|
Çankırı-Atkaracalar demiryolu hattı
işletmeye açıldı.
|
|
10 Ekim 1935
|
Ankara'da Fındık Kongresi toplandı.
|
|
16 Ekim 1935
|
İnhisarlar İdaresi (Tekel Müdürlüğü)
kuruluş kanunu kabul edildi.
|
|
20 Ekim 1935
|
Türkiye Cumhuriyeti'nin ikinci nüfus
sayımı yapıldı. Nüfus 16 milyon 158 bin 018 kişi olarak belirlendi.
|
|
21 Ekim 1935
|
Tarım Kredi Kooperatifleri Kanunu kabul
edildi.
|
|
23 Ekim 1935
|
Etibank çalışmalarına başladı.
|
|
31 Ekim 1935
|
Ankara Mamak'da Kızılay'ın Zehirli Gaz
Maskesi Fabrikası açıldı.
|
|
12 Kasım 1935
|
Irmak-Filyos demiryolu işletmeye açıldı.
|
|
22 Kasım 1935
|
Fevzipaşa-Diyarbekir (Diyarbakır)
demiryolu ulaşıma açıldı.
|
|
26 Kasım 1935
|
Afyon-Isparta demiryolu ulaşıma açıldı.
|
|
28 Kasım 1935
|
Bursa Merinos ve Gemlik Suni İpek
fabrikalarının temeli atıldı.
|
|
29 Kasım 1935
|
Paşabahçe Şişe Cam Fabrikası üretime
başladı.
|
|
10 Aralık 1935
|
Zonguldak Türk Antrasit Fabrikası
işletmeye açıldı.
|
|
19 Aralık 1935
|
Sivas-Eskiköy demiryolu işletmeye açıldı.
|
|
10 Ocak 1936
|
İkinci beş yıllık sanayi planı Ankara'da
yapılan "endüstri kongresinde" görüşülerek ilkeleri kabul edildi.
|
|
1 Şubat 1936
|
Osmanlı banknotlarının tedavülden
çekilmesine başlandı.
|
|
25 Mart 1936
|
Afyon-Karakuyu demiryolu, bir gün sonra
da Bozanönü-Isparta demiryolu ulaşıma açıldı.
|
|
9 Nisan 1936
|
İstanbul telefon şirketi
devletleştirildi.
|
|
10 Nisan 1936
|
Türkiye, boğazların statüsünü belirlemek
amacıyla ilgili devletlere nota vererek toplantıya çağırdı.
|
|
18 Nisan 1936
|
İzmir Kağıt Fabrikası'nda ilk kağıt
üretildi.
|
|
18 Mayıs 1936
|
Sivas-Erzurum demiryolunun yapımına
başlandı.
|
|
25 Mayıs 1936
|
Havayolları Devlet İşletme İdaresi,
İstanbul-Ankara arasında düzenli uçak seferleri başlattı.
|
|
29 Mayıs 1936
|
Türkiye, boğazlar konusunu görüşmek üzere
Montrö'de toplanan konferansa davet edildi.
|
|
30 Mayıs 1936
|
Demir İşletmeleri Genel Müdürlüğü
kuruldu.
|
|
8 Haziran 1936
|
İşveren-işçi ilişkilerine düzenleyici
hükümler getiren İş Kanunu kabul edildi.
|
|
9 Haziran 1936
|
Dış ticarette devlet denetimini
sıkılaştıran 19/06/1930 tarih ve 1705 sayılı kanuna ek kanun kabul edildi.
|
|
10 Haziran 1936
|
Van Gölü'nde devletçe gemi işletilmesini
öngören kanun kabul edildi.
|
|
11 Haziran 1936
|
Ergani Bakır İşletmesi'nin satın
alınmasına dair kanun kabul edildi.
|
|
20 Temmuz 1936
|
Türkiye'nin İstanbul ve Çanakkale
boğazları üzerindeki tüm haklarını tanıyan ve kabul eden Montrö Antlaşması
imzalandı.
|
|
1 Ağustos 1936
|
Ankara Türk Sigorta AŞ kuruldu.
|
|
15 Ağustos 1936
|
Hudut ve Sahiller Genel Müdürlüğü
kuruldu.
|
|
8 Eylül 1936
|
Ankara ve İstanbul Radyo Şirketleri
devlet tarafından satın alındı.
|
|
9 Eylül 1936
|
İzmir Fuarı ilk kez Irak, İngiltere ve
Sovyetler Birliği'nin katılımıyla uluslararası bir nitelik kazandı.
|
|
20 Eylül 1936
|
Malatya İplik ve Bez Fabrikası AŞ
kuruldu.
|
|
28 Ekim 1936
|
Türkiye ile Yugoslavya arasında ticaret
antlaşması imzalandı.
|
|
29 Ekim 1936
|
Haliç'de Unkapanı ile Azapkapı arasında
kurulan Atatürk Köprüsü ulaşıma açıldı. 477 metre uzunluğundaki köprü 1
milyon 585 bin liraya mal oldu. Eski köprü şiddetli fırtınada
parçalanmıştı.
|
|
1 Kasım 1936
|
Eskiköy-Çetinkaya ve Yazıhan-Demirhan
demiryolu hattı işletmeye açıldı.
|
|
3 Kasım 1936
|
Ankara'da Çubuk Barajı açıldı.
|
|
6 Kasım 1936
|
Günümüzdeki Seka'nın çekirdeğini
oluşturan "İzmit Kağıt ve Karton Fabrikası" hizmete girdi. Yılda
16 bin ton kağıt üretecek olan fabrika 3 milyon 300 bin liraya mal oldu.
Türkiye Selüloz ve Kağıt Fabrikaları adıyla İzmit'te kurulan kuruluş,
selüloz ve kağıt üretimi gerçekleştiriyor.
|
|
12 Kasım 1936
|
Ankara'da Birinci Küçük sanatlar ve
Elişleri Kongresi toplandı.
|
|
18 Kasım 1936
|
Filyos-Çatalağzı demiryolu hattı
işletmeye açıldı.
|
|
28 Kasım 1936
|
Ereğli Kömür Şirketi'nin devletçe satın
alınmasına ilişkin sözleşme imzalandı.
|
|
14 Aralık 1936
|
İstanbul Üniversitesi'ne bağlı İktisat
Fakültesi kuruldu. Hitler Almanyası'ndan kaçan Fritz Neumark, Wilhem Rupke,
Gerhard Kessler, Alexander Rustov gibi ünlü bilim adamlarının ders vereceği
fakülte eğitime 1937 yılında başlayacak
|
|
5 Ocak 1937
|
"Devletçilik" ilkesi yapılan
değişiklik sonucu Teşkilat-ı Esasiye Kanunu'nun (Anayasa) 2. Maddesinde yer
aldı.
|
|
27 Ocak 1937
|
Hatay'a Birleşmiş Milletler'in gözetimi
altında bağımsızlık tanındı. Karar Türkiye ve Hatay'da büyük sevinç
yarattı.
|
|
8 Şubat 1937
|
Orman Kanunu kabul edildi.
|
|
3 Nisan 1937
|
Karabük Demir-Çelik Fabrikaları kuruldu.
Fabrika halen KARDEMıR adıyla demir çelik üretimi gerçekleştiriyor. Fabrika
1994 yılında sembolik bir fiyata işçilere satıldı. Bu yıl da halka açıldı.
|
|
4 Nisan 1937
|
Ereğli Bez Fabrikası üretime başladı.
|
|
25 Mayıs 1937
|
Malatya Bez Fabrikası'nın temeli atıldı.
|
|
4 Haziran 1937
|
T.C. Ziraat Bankası Kanunu TBMM'de kabul
edildi.
|
|
6 Haziran 1937
|
Sivas-Malatya demiryolu Çetinkaya'da
birleşti.
|
|
11 Haziran 1937
|
Atatürk, Trabzon'da yaptığı açıklamada
çiftliklerini, içindeki bütün gayrimenkulleriyle birlikte milletine
bağışladığını bildirdi.
|
|
14 Haziran 1937
|
Tarım Bakanlığı Kuruluş kanunu kabul
edildi.
|
|
1 Temmuz 1937
|
Toprakkale - İskenderun, Fevzipaşa -
Meydanıekber demiryolları devletleştirildi.
|
|
8 Temmuz 1937
|
Türkiye, İran, Irak ve Afganistan
arasında Sadabat Paktı imzalandı.
|
|
9 Temmuz 1937
|
Ankara'da motorlu tayyarecilik okulu
açıldı.
|
|
12 Ağustos 1937
|
Çatalağazı-Zonguldak demiryolu hattı
işletmeye açıldı.
|
|
16 Ağustos 1937
|
Hekimhan-Çetinkaya demiryolu ulaşıma
açıldı.
|
|
26 Ağustos 1937
|
Kozlu Kömür İşletmeleri devletleştirildi.
|
|
27 Eylül 1937
|
İstanbul-Edirne karayolunun Lüleburgaz'a
kadar olan bölümü ulaşıma açıldı.
|
|
1 Ekim 1937
|
Çatalağzı-Zonguldak demiryolu ulaşıma
açıldı.
|
|
9 Ekim 1937
|
Nazilli Basma Fabrikası Atatürk
tarafından açıldı.
|
|
15 Ekim 1937
|
Cumhuriyet'in Türkçe yazılı ilk banknotu
tedavüle çıkarıldı. II. Emisyon, birinci tertipten çıkan ilk banknot 5 lira
değerinde. İngiltere'de Thomas De La Rue firmasına bastırılan kağıt 5
liralığı 10 ve 50 liralıklar izleyecek.
|
|
25 Ekim 1937
|
İnönü Başbakanlıktan istifa etti. Yerine
Celal Bayar atandı.
|
|
4 Kasım 1937
|
Kızılırmak Nehri üzerindeki
"Çetinkaya Köprüsü" hizmete girdi.
|
|
6 Kasım 1937
|
Belediyeler Bankası açıldı.
|
|
16 Kasım 1937
|
İran ve İran sınırlarına ulaşacak olan
Diyarbakır-Cizre demiryolunun temeli atıldı.
|
|
20 Kasım 1937
|
Sivas-Divriği demiryolu hizmete girdi.
|
|
29 Kasım 1937
|
Hatay'da bağımsızlık statüsü yürürlüğe
girdi.
|
|
27 Aralık 1937
|
Denizbank Kuruluş Kanunu kabul edildi.
|
|
7 Ocak 1938
|
Halk Bankası ve Halk Sandıkları Kuruluş
Kanunu kabul edildi.
|
|
12 Ocak 1938
|
Türkiye-Letonya ticaret antlaşması
imzalandı.
|
|
14 Ocak 1938
|
Dışişleri Bakanlığı kuruluş kanunu kabul
edildi.
|
|
21 Ocak 1938
|
Yalova Termal Otel açıldı.
|
|
24 Ocak 1938
|
İzmir telefon işletmesi devletleştirildi.
|
|
1 Şubat 1938
|
Gemlik Suni İpek Fabrikası, Atatürk'ün de
hazır bulunduğu törenle açıldı.
|
|
2 Şubat 1938
|
Bursa'da Sümerbank Merinos kuruldu.
Cumhuriyet yıllarının ilk sanayi kuruluşlarından olan Merinos Türk Silahlı
Kuvvetleri için giysi üretimi yapıyor. 1.5 yıl içinde özelleştirilmesi
planlanıyor.
|
|
10 Şubat 1938
|
Gölcük'te yeni bir tersane kurulmasına
ilişkin kanun kabul edildi.
|
|
1 Nisan 1938
|
İstanbul Borsası üç yıl süreyle
kapatıldı. Ankara'da "Kambiyo Esham ve Tahvilat Borsası" açıldı.
|
|
14 Nisan 1938
|
Üsküdar ve Kadıköy Su Şirketi
devletleştirildi.
|
|
8 Mayıs 1938
|
Türkiye ile Almanya arasında kredi
antlaşması imzalandı.
|
|
17 Mayıs 1938
|
Divriği demir madenleri üretime başladı.
|
|
23 Mayıs 1938
|
Türkiye Halk Sandığı kuruldu. İstanbul
Elektrik Şirketi devletleştirildi.
|
|
27 Mayıs 1938
|
Türkiye ile İngiltere arasında kredi antlaşması
imzalandı.
|
|
3 Haziran 1938
|
"Devlet Havayolları Umum
Müdürlüğü" kuruluş kanunu kabul edildi. (Resmi Gazete'de 14 Haziran'da
yayınlandı.)
|
|
15 Haziran 1938
|
Noter Kanunu kabul edildi. Türkiye'nin
şartları gözönüne alınarak Medeni Kanun'daki evlenme yaşı kadınlarda 15'e,
erkeklerde 17'ye indirildi.
|
|
17 Haziran 1938
|
Sermayesinin tamamı devlet tarafından
verilmek suretiyle kurulan İktisadi Teşekküllerin Teşkilatı ile idare
murakebeleri hakkında kanun TBMM'de kabul edildi.
|
|
24 Haziran 1938
|
Toprak Mahsulleri Ofisi kuruluş kanunu
kabul edildi.
|
|
3 Temmuz 1938
|
Türkiye ile Fransa arasında Antakya'da
askeri antlaşma imzalandı. Antlaşma uyarınca Türk askeri birlikleri 5
Temmuz'da Hatay'a girdi.
|
|
10 Temmuz 1938
|
İzmit Klor Fabrikası'nın temeli atıldı.
|
|
20 Temmuz 1938
|
Fiskobirlik kuruldu. Giresun ve Ordu
bölgesinde yetiştirilen fındığı alarak tesislerinde işleyen ve dış
pazarlara satan Fiskobirlik, dünya fındık piyasasında da önemli bir söz
sahibi.
|
|
15 Ağustos 1938
|
Divriği-İliç demiryolu hizmete girdi.
|
|
24 Ağustos 1938
|
Murgul Bakır İşletmesi Etibank tarafından
satın alındı.
|
|
10 Ekim 1938
|
Ankara-Erzurum demiryolu hattı Erzincan'a
ulaştı.
|
|
28 Ekim 1938
|
Ankara Radyosu yeni ve modern binasında
yayına başladı.
|
|
10 Kasım 1938
|
Atatürk ölümsüzlüğe kavuştu. Türkiye
Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal, sabah saat 9.05'te Dolmabahçe
Sarayı'nda 57 yaşındayken hayata gözlerini yumdu. (Doğumu 1881) Tüm Türk
Ulusu yas içinde...
|
